Gmina Biała Podlaska - Grabanów Wieś i Kolonia

Niewielka wieś na pn. od Białej Podlaskiej. W pobliżu (na zachód, w kierunku wsi Roskosz) nowoczesna baza radarowa (o nieco futurystycznym kształcie) – element projektowanego wspólnego systemu ochrony przestrzeni powietrznej państw NATO – obsługiwana przez niewielką jednostkę wojskową (w okolicy działała poprzednio inna wojskowa stacja radarowa). UWAGA! – jest to obiekt chroniony tajemnicą wojskową i próby jego fotografowania mogą skończyć się uznaniem Was za przedstawicieli wrogich wywiadów – ze wszystkimi tego konsekwencjami 😉 Ta staropolska wieś (dawniej zwana Grabianów) w XVI w. była w posiadaniu Iliniczów i Kiszków, wzmiankowana w 1522 r. jako uposażenie kościoła św. Anny w Białej, nadanego przez Jerzego Iwanowicza Ilinicza. Od ok. 1527 r. własność Heleny (Hanny) z Iliniczów i Piotra Kiszków, do 1583 r. Mikołaja Kiszki, woj. podlaskiego i jego zony Barbary z Chodkiewiczów, a następnie Mikołaja Kiszki, starosty drohickiego. Od końca XVI w. własność ks. Radziwiłłów jako cześć majątku Roskosz wchodzącego w skład ich hrabstwa bialskiego. W 1714 rozbudowa folwarku i założenie bażantarni, którym nadano zwarte, barokowe założenie kompozycyjne. W 1781 r. dzierżawiony przez Józefa Niewiadomskiego, komisarza dóbr bialskich. W 1818 w posesji zastawnej Adama Niepokojczyckiego, w 1822 r. nabyty przez Popławskiego, wkrótce potem własność Grabowskich, od końca XIX w. należał do Szulców (1939-44 do Wacława Szulca). W XIX w. folwark znany z wysokiej kultury rolnej. Znajduje się tu klasycystyczny, murowany dwór z lat 60-tych. XIX w. (po 1860 r. w miejsce dawnego drewnianego), wzniesiony dla Grabowskich być może wg. projektu Franciszka Jaszczołda. Podczas remontów 1974-5 i 1986-8 przebudowa wnętrz na Dom Opieki Społecznej, po remoncie od 2002 r. mieści się tu Ośrodek Doradztwa Rolniczego i restauracja „U Dziedzica”. Zachował się park krajobrazowy (zapewne po 1860 r.) o osiowym i promienistym układzie alejek, miejscami zatartym, z długa aleją dojazdową (niegdyś na grobli między stawami), owalnym podjazdem i czytelnym „parterem” po pd.-wsch. stronie dworu (zamkniętym półkoliście, ramowanym szpalerami grabów i jesionów). W parku pomnik (pamięci uczestników konfederacji barskiej, powstań kościuszkowskiego, listopadowego, styczniowego, warszawskiego oraz II WŚ). W pobliżu drewniany czworak z II poł. XIX w. Równolegle do dworu, na zachód od niego, znajdują się dwa murowane budynki z lat 20-30 tych. XX w. – stajnia i wozownia.